Xây dựng Khu dân cư tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc trên địa bàn huyện Châu Thành

Qua kết quả khảo sát, tính đến nay, trên địa bàn huyện có nhiều mô hình hoạt động có liên quan đến việc xây dựng Khu dân cư tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc, cụ thể như:  Mô hình khu dân cư tự quản, Tổ dân cư tự quản trên địa bàn 15 xã, thị trấn với 1.021 Tổ dân cư tự quản; đoạn đường tự quản; mô hình “Khu dân cư đảm bảo về an ninh trật tự”, “Khu dân cư đảm bảo về an toàn giao thông”, “Khu dân cư bảo vệ môi trường”; mô hình “Phát huy vai trò của Ban công tác Mặt trận trong xây dựng nông thôn mới”; mô hình “Phát huy vai trò của Ban công tác Mặt trận trong vận động nhân dân tham gia Bảo hiểm y tế”; mô hình “Điểm sáng chấp hành pháp luật trong công tác bảo vệ môi trường và an ninh trật tự”; mô hình “Phát huy vai trò tiên phong của đảng viên trong việc nâng cao chất lượng toàn diện hoạt động Tổ dân cư tự quản ở Khu dân cư”; các mô hình giúp nhau giảm nghèo bền vững, xóa nhà tạm; cho mượn vốn sản xuất, chăn nuôi; tư vấn, tạo điều kiện hỗ trợ việc làm; hỗ trợ cây giống, con giống; vay vốn lãi xuất 0% từ nguồn vận động Quỹ vì người nghèo; phong trào “Thắp sáng đường quê”, nhiều gia đình đã hiến tặng hàng trăm mét vuông đất và ngày công lao động để tham gia xây dựng nông thôn mới ở địa phương, ...

 Ra mắt BVĐ mô hình phát huy vai trò của tôn giáo trong xây dựng NTM tại xã Hảo Đước

Mô hình trong đồng bào dân tộc: “Vận động, hỗ trợ đồng bào dân tộc Khemer xây dựng đời sống văn hóa, phát triển kinh tế”; mô hình “Đồng bào dân tộc Khmer tự phòng, tự quản về an ninh trật tự” tại các xã vùng biên giới có nhiều đồng bào dân tộc. Mô hình trong các cơ sở tôn giáo: “Phát huy vai trò của tôn giáo trong xây dựng nông thôn mới”; mô hình “Phát huy vai trò của chức sắc, chức việc, tín đồ Họ đạo Cao Đài tham gia hỗ trợ, giúp đỡ hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn và xây dựng tuyến đường “Sáng – xanh – sạch – đẹp”; mô hình “Tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong đồng bào tôn giáo”; mô hình “Xứ đạo an toàn về an ninh, trật tự”; mô hình “Phát huy vai trò của Ban Cai quản Họ đạo Cao đài bảo đảm trật tự an toàn giao thông”; mô hình “Họ đạo Cao đài tự phòng, tự quản về an ninh, trật tự”.

Phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới cũng được các tổ chức thành viên tích cực triển khai thực hiện sôi nổi như: Hội Nông dân với phong trào Nông dân sản xuất giỏi, giúp nhau phát triển kinh tế; liên kết sản xuất, phát triển các mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã; sản xuất, kinh doanh đảm bảo an toàn thực phẩm; thi đua xây dựng nông thôn mới. Hội Liên hiệp Phụ nữ với các phong trào thi đua “Phụ nữ tích cực học tập, lao động, sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc”, “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, Đoàn Thanh niên với phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”. Hội Cựu chiến binh với phong trào “Cựu chiến binh gương mẫu”. Hội Chữ thập đỏ với cuộc vận động “Mỗi tổ chức, mỗi cá nhân gắn với một địa chỉ nhân đạo”.

Tuyên truyền phòng chống tội phạm, buôn bán người trong đồng bào dân tộc Khơme tại xã Hòa Thạnh (1)

Thực tế cho thấy, việc thực hiện các mô hình tự quản, đoàn kết ở cộng đồng dân cư trên địa bàn huyện đã khơi dậy mạnh mẽ ý thức trách nhiệm xã hội, ý chí tự lực, tự cường của mỗi người dân, của từng khu dân cư, tăng cường đồng thuận xã hội. Đồng thời nâng cao hiệu quả dân chủ ở cơ sở “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương. Đây là điểm nhấn quan trọng làm tiền đề để triển khai chương trình hành động xây dựng Khu dân cư tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc trong nhiệm kỳ 2024-2029.

Tuy nhiên, việc thực hiện các mô hình có liên quan về tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc tại Khu dân cư như đã nêu trên duy trì không lâu, còn một vài nơi thiếu tính bền vững; chất lượng có nơi chưa đảm bảo; sự tham gia của nhân dân có nơi còn ít, cho đây là trách nhiệm của nhà nước phải chăm lo cho dân; tình hình tập hợp, quy động người dân còn khó khăn. Công tác tuyên truyền của cán bộ có  lúc, có nơi còn yếu; đội ngũ nồng cốt của ấp thường xuyên thay đổi; nhận thức của một bộ phận người dân chưa cao. Các mô hình tự quản tại Khu dân cư chủ yếu hình thành do Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên thành lập, không có mô hình tự quản hình thành từ sự tự nguyện, tự giác theo chính yêu cầu, nguyện vọng của người dân. Do đó, hoạt động của các mô hình người dân tham gia không nhiều, thiếu tính bền vững. Thấy địa phương khác rộ lên mô hình nào thì địa phương mình cũng vận động triển khai mô hình đó, rồi hoạt động trong thời gian ngắn rồi chìm. Có nhiều mô hình có sự trùng lắp về nội dung (một việc do nhiều mô hình cùng làm), về chủ thể (một chủ thể tham gia nhiều mô hình; một mô hình do nhiều tổ chức chỉ đạo thực hiện). Về kinh phí cho các phong trào, các mô hình quá ít, thậm chí không có. Theo lý thuyết, mô hình tự quản là sự tự nguyện, tự giác, tự chủ của những người tham gia. Nhưng nhiều mô hình tự quản ở Khu dân cư tồn tại là nhờ vào sự hỗ trợ kinh phí từ các tổ chức, và không phải lúc nào cũng có hỗ trợ kéo dài mãi. Vì vậy, dẫn đến tâm lý “ỷ lại” vào sự hỗ trợ, có kinh phí thì hoạt động, không có kinh phí thì tan rã.

Ra mắt BVĐ mô hình phát huy vai trò tiên phong của đảng viên trong nâng cao chất lượng hoạt động Tổ DCTQ tại xã Thành Long

Để duy trì, hướng mạnh hoạt động về cơ sở, địa bàn khu dân cư, xây dựng khu dân cư tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc cần khắc phục những hạn chế, cần phối hợp thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp cơ bản như:  Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội cần khuyến khích, hỗ trợ, giúp đỡ các mô hình chứ không phải là chỉ đạo, giao việc. Phải bảo đảm mô hình được tổ chức và hoạt động dựa trên nhu cầu, nguyện vọng và sự tự nguyện của người dân. Tích cực tuyên truyền thực hiện dân chủ ở cơ sở để người dân nắm rõ những quyền và nghĩa vụ của cộng đồng dân cư. Có biện pháp khuyến khích, khen thưởng, tuyên dương đối với những mô hình có những đóng góp lớn cho lợi ích chung của cộng đồng. Phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của cộng đồng, phát huy uy tín của các già làng, người uy tín, chức sắc, chức việc trong cộng đồng dân tộc, tôn giáo. Khi xây dựng mô hình nào, quy mô bao nhiêu, tổ chức và hoạt động như thế nào, thì sự tham gia quản lý của chính quyền, sự tuyên truyền, vận động của hệ thống MTTQ, các tổ chức thành viên là điều kiện đảm bảo tính hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, từ đó tính tự nguyện, tự giác, tự chủ của người dân sẽ được phát huy tại địa phương.

Thanh Xuân – MTTQVN huyện Châu Thành